Een gezonde leefstijl is belangrijk voor cliënten in de langdurige GGZ. Met ‘shared decision making’ en concrete doelen wil GGz Centraal de betrokkenheid en het eigenaarschap van de cliënten vergroten. Anne Willems, coördinator wetenschappelijk onderzoek bij GGz Centraal: “We hopen dat ook de motivatie en daarmee het effect van de therapie toenemen.”
“Er is steeds meer aandacht voor leefstijl en gezondheid, ook binnen de langdurige GGZ. Een leefstijlonderzoek van onze organisatie liet goede resultaten zien. Tegelijkertijd is er nog veel winst te halen. Want langdurig opgenomen cliënten overlijden nog steeds 10 tot 20 jaar eerder dan de algemene bevolking. Vooral door hart- en vaatziekten. Tegelijkertijd weten we dat cliënten en hun naasten zich onvoldoende betrokken voelen bij de behandelplanprocedure. Ze vinden dat ze te weinig invloed op de behandeldoelen hebben. Ook zijn de doelen soms te algemeen. Beide aspecten – het belang van leefstijl en de betrokkenheid bij de behandelplanprocedure – komen samen in ons onderzoek.”
“Daarbij staat ‘shared decision making’ centraal. Dat is een methode die in de hele gezondheidszorg opgang maakt, maar in de langdurige GGZ kan het beter. Misschien omdat het niet de makkelijkste doelgroep is. Shared decision making draait om drie goede vragen: Wat zijn mijn mogelijkheden? Wat zijn de voor- en nadelen van die mogelijkheden? Wat betekent dat in mijn situatie? In ons onderzoek gaan begeleiders twee maanden voor de behandelplanbespreking met cliënten in gesprek over hun doelen. Vervolgens gaan ze die doelen ook SMART maken: concreet en meetbaar. En zoeken ze daar de juiste meetinstrumenten bij. Een cliënt die meer wil bewegen, krijgt bijvoorbeeld een stappenteller. Met de begeleider brengt hij in kaart hoeveel hij nu beweegt en waar hij naartoe wil. Zo stellen ze samen een behandelplan op.”
“Het onderzoek bestaat uit 4 fasen. Eerst brengen we met cliënten, naasten en zorgverleners in kaart welke aspecten van gezondheid zij belangrijk vinden. Vervolgens gaan we kijken welke meetinstrumenten daarbij passen. Dan implementeren we de nieuwe werkwijze en na een halfjaar beginnen we met de evaluatie. Mooi is dat we nu nog niet precies weten aan welke parameters we gaan werken. Want de een zal bewegen belangrijk vinden, een ander nachtrust. Het is echt op maat. Zo willen we de cliënt meer regie en eigenaarschap geven over zijn behandelplan en leefstijl. En wellicht leiden meer betrokkenheid en concrete doelen ook tot meer motivatie. Waardoor ook het effect van de therapie kan toenemen.”